پرداخت در محل یا Cash On Delivery که به اختصار COD گفته می‌شود ،چیست؟

• زهره غفاری راد

پرداخت در محل ، یا Cash On Delivery، که به اختصار به آن COD گفته می‌شود (و به معنای «نقدا در محل» است) .  نوعی خدمات تراکنش تجاری و مالی است که در آن خریدار مبلغ سفارش خود را در هنگام تحویل سفارش پرداخت می‌کند . این روش در خرده‌فروشی و فروش‌های اینترنتی کاربرد زیادی دارد . اگر خریدار در هنگام تحویل کالا مبلغ آن را نپردازد ، سفارش عودت داده می‌شود و به فروشنده برگردانده خواهد شد . خریدار می‌تواند مبلغ سفارش خود را هنگام دریافت کالا، به‌ صورت پول نقد و یا از طریق دستگاه‌های کارت‌خوان سیار، در محل به نماینده شرکت پست پرداخت کند .

 

پرداخت در محل در کجاها کاربرد دارد؟

این روش بیشتر توسط کسب‌وکارها و فروشگاه‌های اینترنتی استفاده می‌شود . اما هر کسب‌و‌‌کاری که از مشتری به‌صورت غیرحضوری سفارشی را دریافت کرده و ارسال می‌کند می‌تواند از این روش برای ارسال کالا و دریافت وجه آن استفاده کند .

معمولا در فروش اینترنتی، روش‌های مختلفی برای پرداخت وجه و ارسال سفارش وجود دارد ، که خریدار می‌تواند از بین گزینه‌های مختلف، روش دلخواه خود را انتخاب کند. به‌عنوان مثال، مشتری می‌تواند سفارش خود را بصورت آنلاین از طریق درگاه پرداخت اینترنتی، یا به‌صورت انتقال کارت به کارت یا واریز نقدی به حساب بانکی فروشنده ، و یا به‌ صورت نقدی در هنگام دریافت سفارش پرداخت کند. روش حمل نیز می‌تواند از طریق پست، باربری (مانند تیپاکس)، و یا پیک موتوری باشد.

روش پرداخت در محل روشی است که در آن مشتری مبلغ سفارش را در هنگام تحویل آن در محل می‌پردازد . البته اگر مشتری برای روش پرداخت، گزینه «نقدی» و برای روش حمل گزینه «پیک موتوری» را انتخاب کرده باشد. می‌توان گفت که عملا همان روش پرداخت در محل اتفاق افتاده است. اما در اغلب مواقع، منظور از COD این است که حمل و نقل کالا برعهده شرکت پست یا یک شرکت حمل و نقل کالا بوده ، و سفارش توسط نمایندگان این شرکت‌ها تحویل و مبلغ آن اخذ می‌گردد.

 

پرداخت در محل چگونه انجام می‌شود؟

این نوع تبادل تجاری معمولا توسط شرکت‌های پستی یا شرکت‌های حمل و نقل ارائه می‌گردد و باعث می‌شود که ریسک تقلب یا دریافت کالای معیوب کاهش یابد . در روش پرداخت در محل ، خریدار می‌تواند به‌جای اینکه مبلغ سفارش خود را از پیش بپردازد ، آن را هنگام دریافت سفارش پرداخت کند . خریدار مبلغ را به نماینده‌ی شرکت پست می‌پردازد ، و نهایتا شرکت پست آن را به فروشنده‌ی کالا پرداخت می‌کند.

در اغلب مواقع ، هزینه سرویس COD برعهده فروشنده کالاست ، و معمولا به‌صورت درصدی از مبلغ سفارش اخذ می‌گردد . هزینه ارسال سفارش و نحوه‌ی پرداخت آن نیز معمولا تابع سیاست‌های فروشنده است . برخی از فروشندگان مبلغی را به‌عنوان کرایه حمل کالا از مشتری دریافت می‌کنند . برخی دیگر نیز ترجیح می‌دهند خودشان ، در غالب برنامه‌های بازاریابی و تبلیغاتی ، هزینه‌ی کرایه حمل را متقبل شده و مبلغی را بابت آن از مشتری دریافت نکنند.

 

مزایای پرداخت در محل

پرداخت در محل برای خریدار و فروشنده مزایای زیادی به همراه دارد . به عنوان مثال، اگر خریدار کارت بانکی نداشته باشد ، یا برای کارت بانکی خود رمز دوم نگرفته باشد ، (که این مورد دوم رایج‌تر است) ، همچنان می‌تواند با استفاده از روش پرداخت در محل اقدام به خرید کالا کند . این برای فروشنده هم مزیت محسوب می‌شود ؛ زیرا مشتریان بیشتری امکان خرید کردن را پیدا می‌کنند .

استفاده از روش پرداخت در محل باعث کاهش ریسک خریدار نیز می‌شود . زیرا او لازم نیست که در هنگام ثبت سفارش اقدام به پرداخت کند . بلکه می‌تواند بدون پرداخت وجه، سفارش خود را ثبت کند و مبلغ آن را تنها پس از دریافت سفارش و کسب اطمینان از صحت و سلامت کالا پرداخت کند .

همچنین ، پرداخت در محل به دلیل سهولت آن و الزامی نبودن پرداخت مبلغ درهنگام سفارش، می‌تواند باعث افزایش خریدهای برنامه‌ریزی نشده و غیرضروری شود . همین که مشتری ببیند می‌تواند کالایی را سفارش دهد و مبلغ آن را بعدا بپردازد ، وسوسه می‌شود که بدون آنکه نیت خرید داشته باشد اقدام به ثبت سفارش و خرید کالا کند . این شاید برای مشتریان مزیت محسوب نشود ، ولی برای فروشندگان احتمالا مزیت خواهد بود. زیرا فروش‌شان افزایش می‌یابد . مگر آنکه آمار پشیمانی و انصراف مشتری از خرید ، و بالطبع نرخ مرجوعی سفارش‌ها افزایش یابد.

از سوی دیگر، ارائه روش پرداخت در محل می‌تواند باعث شود که مشتریان به فروشندگان تازه کار ، که نام و نشان معروف و معتبری ندارند، بیشتر اعتماد کنند . علاوه بر این، اعتبار فروشنده نزد خریدار افزایش می‌یابد ؛ زیرا همین که به مشتری گفته شود که می‌توانی در محل پرداخت کنی یعنی خوشنامی و اعتبار! و این نهایتا باعث می‌شود که تعداد مشتریان و حجم فروش کسب‌و‌کار افزایش یابد .

 

معایب پرداخت در محل چیست

روش پرداخت در محل ، در کنار مزایا و منافعی که دارد، می‌تواند ریسک هم داشته باشد . بنابراین، فروشندگانی که این روش حمل و پرداخت را ارائه می‌دهند قاعدتا ریسک آن را هم می‌پذیرند .

ریسک پرداخت در محل برای فروشنده این است که چون خریدار می‌تواند مبلغ را نپردازد و سفارش را مرجوع کند ، امکان دارد که تعداد سفارش‌های مرجوعی افزایش یابد و فروشنده مجبور شود زیان ناشی از هزینه‌های پستی را متقبل شود .

بنابراین ، امکان دارد که نرخ مرجوعی سفارش‌ها افزایش ‌یابد . زیرا مشتری خود را متعهد به خرید محصول و پرداخت وجه نمی‌داند و چون پولی پرداخت نکرده ، می‌تواند از خرید خود منصرف شود .

البته، در این حالت باید نسبت فایده به هزینه را برای روش پرداخت در محل مورد محاسبه و ارزیابی قرار داد . معمولا فایده‌ی روش پرداخت در محل از هزینه‌ی آن بیشتر است ؛ زیرا معمولا افزایشی که در حجم فروش و سود فروشنده ایجاد می‌شود بیشتر از هزینه‌ی سفارش‌های مرجوع شده است .

همچنین ، به هر حال، بسیاری از مشتریان انتظار دارند که یک فروشگاه اینترنتی ، روش پرداخت در محل را نیز در کنار سایر روش‌های حمل و پرداخت ارائه کند . در غیر این‌صورت ممکن است اعتماد مشتری به فروشگاه کاهش یابد و از ادامه خرید منصرف شود .

 

لازم به ذکر است که کسب‌وکارها و فروشگاه‌های اینترنتی ، در کنار ارائه روش پرداخت در محل، باید با ارائه‌ی یک تجربه خرید راحت و دلپذیر ، عرضه‌ی محصولات با کیفیت، و بسته بندی مناسب ، نرخ سفارش‌های مرجوع شده‌ی خود را کاهش داده و مشتری را مجاب کنند که مبلغ سفارش را بپردازد . در آن صورت، هم رضایت مشتری جلب خواهد شد، و هم فروش و سود بیشتری نصیب فروشنده می‌شود. 

بیشتر بخوانیم